Het wetsvoorstel Wet excessief lenen bij de eigen vennootschap is bekend gemaakt. De voornaamste reden voor deze maatregel is het tegengaan van belastinguitstel en -afstel door aanmerkelijk belanghouders (ab-houders). Door overtollige gelden als lening aan de eigen vennootschap te onttrekken in plaats van als dividend of loon te genieten, wordt belastingheffing op dat moment voorkomen. Het kabinet sluit met dit wetsvoorstel de belastingheffing aan op het beschikkingsmoment van deze gelden. Ab-houders moeten daardoor box 2-belasting betalen voor zover zij meer dan EUR 500.000 lenen van hun vennootschap. Tot 1 april 2019 loopt er een internetconsultatieronde.
De hoofdlijnen van de voorgestelde maatregel zijn als volgt:
- invoering per 1 jan 2022;
- de peildatum wordt 31 december, dus de maatregel vindt effectief voor het eerst toepassing op 31 december 2022;
- het gaat om de totale schuld die de ab-houder en/of zijn partner, rechtens dan wel in feite direct of indirect, heeft bij alle vennootschappen gezamenlijk waarin een aanmerkelijk belang wordt gehouden;
- voor zover de totale schuld het bedrag van EUR 500.000 overschrijdt, wordt het meerdere in box 2 belast als fictief regulier voordeel (tarief 2022: 26,9%);
- er vindt geen saldering plaats met vorderingen van de ab-houders op de vennootschap. Er wordt dus enkel gekeken naar de schulden;
- de maatregel is ook van toepassing op schulden die bloed- en aanverwanten in de rechte lijn van de ab-houder of zijn partner hebben op de vennootschap van de ab-houder;
- ‘back-to-back’-situaties vallen ook onder de maatregel. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin de vennootschap gelden leent aan de zus van de ab-houder die de gelden op haar beurt doorleent aan de ab-houder. Ook de situatie waarin de ab-houder een geldlening aangaat bij een bank, waarbij de vennootschap zich op alle punten garant stelt voor de door de ab-houder aangegane verplichtingen, valt onder de maatregel. Het gaat er daarbij om dat als gevolg van de garantstelling, de ab-houder in staat is de lening bij de bank aan te gaan. Indien de garantstelling uitsluitend leidt tot gunstigere voorwaarden voor de lening van de ab-houder, zoals een lagere rente, dan valt de lening niet onder de maatregel;
- de schuld wordt niet getransformeerd tot een box 2-schuld. Een schuld die in box 3 valt, blijft dus de grondslag van box 3 verlagen;
- er komt geen tegenbewijsregeling;
- op 31 december 2021 bestaande eigenwoningschulden (woning in box 1) bij de vennootschap zijn van de maatregel uitgezonderd;
- eigenwoningschulden die vanaf 1 januari 2022 bij de vennootschap worden aangegaan, blijven buiten aanmerking voor zover ter zake van die schuld een recht van hypotheek is gevestigd ten behoeve van de vennootschap;
- ingeval van immigratie geldt er een step-up voor de op het moment van immigratie aanwezige schuld;
- ingeval van emigratie loopt deze maatregel in beginsel mee in de regels van de conserverende aanslag en de uitstel van betaling. Indien na emigratie de bovenmatige schuld toeneemt, dan kan dat ertoe leiden dat het uitstel van betaling deels wordt ingetrokken.
Het is op dit moment niet duidelijk of en zo ja, in welke mate het bereik van de maatregel zal worden bijgesteld. Wij houden de ontwikkelingen in de gaten.